Czym jest angina?
Angina, znana również jako ostre zapalenie migdałków podniebiennych, to choroba zakaźna górnych dróg oddechowych. Charakteryzuje się silnym bólem gardła, gorączką oraz powiększeniem migdałków z obecnością nalotów. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, najczęściej w wyniku kontaktu z osobą chorą, a okres wylęgania choroby wynosi zazwyczaj od 2 do 5 dni.
Definicja anginy
Angina to ostre zapalenie gardła i migdałków, wywołane przez bakterie lub wirusy. Najczęstszym sprawcą jest paciorkowiec beta-hemolizujący z grupy A, stąd często mówi się o anginie paciorkowcowej. Choroba ta dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, a jej objawy mogą być bardzo uciążliwe.
Jakie są rodzaje anginy?
- Angina bakteryjna (paciorkowcowa): Wywołana przez bakterie paciorkowca. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, silnym bólem gardła oraz ropnym nalotem na migdałkach.
- Angina wirusowa: Spowodowana przez wirusy, takie jak adenowirusy, koronawirusy czy wirusy grypy. Objawy są często łagodniejsze i mogą towarzyszyć im katar, kaszel oraz ból mięśni.
- Angina ropna: Forma anginy bakteryjnej z obecnością ropnego nalotu na migdałkach.
Jakie są przyczyny anginy?
Przyczyną anginy jest zakażenie błony śluzowej gardła i migdałków przez bakterie lub wirusy. Zakażenia bakteryjne najczęściej powodują paciorkowce, podczas gdy infekcje wirusowe są wywoływane przez różne wirusy dróg oddechowych. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, np. poprzez kaszel lub kichanie osoby chorej.
Angina - jakie są jej objawy?
Angina - objawy mogą różnić się w zależności od przyczyny (bakteryjna lub wirusowa), ale najczęściej obejmują u pacjenta:
Typowe objawy anginy:
- Silny ból gardła – może utrudniać połykanie.
- Gorączka – temperatura może sięgać powyżej 38°C.
- Powiększenie migdałków – mogą być one zaczerwienione, z białym lub żółtym nalotem w jamie ustnej (w przypadku anginy ropnej).
- Obrzęk węzłów chłonnych – w okolicy szyi można wyczuć powiększone i bolesne węzły chłonne.
- Ból głowy – może towarzyszyć stanom zapalnym.
- Ogólne osłabienie i złe samopoczucie.
- Nieprzyjemny zapach z ust – może pojawić się przy anginie ropnej.
Dodatkowe objawy (częstsze w anginie wirusowej):
- Kaszel – rzadziej występuje w anginie bakteryjnej.
- Chrypka – zwłaszcza w przypadku wirusowej infekcji.
- Katar – bardziej charakterystyczny dla wirusowych zakażeń dróg oddechowych.
Różnice między anginą wirusową a bakteryjną:
- Angina bakteryjna (np. wywołana paciorkowcami) charakteryzuje się silniejszym bólem gardła, wysoką gorączką, ropnym nalotem na migdałkach oraz brakiem kaszlu.
- Angina wirusowa ma zwykle łagodniejszy przebieg i może towarzyszyć jej kaszel, katar, a także niższa gorączka.
Jeśli objawy sugerują anginę bakteryjną (np. silny ból gardła, ropny nalot, gorączka powyżej 38°C), konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem, ponieważ u pacjenta może być konieczna antybiotykoterapia.
Jak leczyć anginę?
Leczenie farmakologiczne
W przypadku anginy bakteryjnej konieczne jest zastosowanie antybiotykoterapii, zwykle z użyciem penicyliny. Antybiotyk należy przyjmować przez okres 10 dni, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej. Antybiotyki pomagają zwalczyć zakażenie oraz zapobiegają powikłaniom, takim jak gorączka reumatyczna czy kłębuszkowe zapalenie nerek u pacjenta.
Leczenie domowe
Leczenie objawowe obejmuje:
- Stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych.
- Nawilżanie błony śluzowej gardła poprzez płukanki lub pastylki do ssania.
- Odpoczynek i unikanie wysiłku fizycznego.
- Nawadnianie organizmu poprzez picie dużej ilości płynów.
Nieleczona angina – jakie mogą być powikłania?
Brak odpowiedniego leczenia anginy może prowadzić do poważnych powikłań:
- Gorączka reumatyczna: Choroba autoimmunologiczna wpływająca na serce, stawy i układ nerwowy.
- Kłębuszkowe zapalenie nerek: Zapalenie nerek prowadzące do ich niewydolności.
- Zapalenie ucha środkowego: Infekcja mogąca prowadzić do utraty słuchu.
- Ropień okołomigdałkowy: Nagromadzenie ropy wokół migdałków wymagające interwencji chirurgicznej.
- Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych: Groźna infekcja centralnego układu nerwowego.
Jak można zapobiegać anginie?
- Unikanie kontaktu z osobami chorymi.
- Regularne mycie rąk.
- Wzmacnianie układu odpornościowego poprzez zdrową dietę i aktywność fizyczną.
- Unikanie nagłych zmian temperatury i przeciągów.
Kiedy powinniśmy się skonsultować z lekarzem?
Należy udać się do lekarza, gdy:
- Ból gardła jest silny i utrzymuje się ponad 2–3 dni.
- Występuje wysoka gorączka powyżej 38°C.
- Pojawiają się trudności w przełykaniu lub oddychaniu.
- Obserwujemy powiększenie węzłów chłonnych.
- Na migdałkach pojawia się nalot ropny.
Lekarz stawia diagnozę na podstawie badania przedmiotowego oraz może zlecić szybki test antygenowy lub posiew wymazu z gardła w celu identyfikacji czynnika wywołującego.
Angina u dzieci
Dzieci są bardziej podatne na anginę, szczególnie w wieku szkolnym. Objawy mogą być u nich bardziej nasilone, a choroba często przebiega z wysoką gorączką i ogólnym osłabieniem. Ważne jest szybkie rozpoznanie i leczenie pacjenta, aby uniknąć powikłań.
Fakty i mity dotyczące anginy
- Fakt: Angina jest chorobą zakaźną przenoszoną drogą kropelkową.
- Mit: Anginę można wyleczyć domowymi sposobami bez konsultacji z lekarzem.
- Fakt: Bakteryjne zapalenie gardła wymaga leczenia antybiotykami.
- Mit: Brak gorączki wyklucza anginę – nie zawsze występuje wysoka temperatura.
FAQ - najczęściej zadawane pytania dotyczące anginy
Czy angina jest zaraźliwa?
Tak, angina jest chorobą zakaźną i może przenosić się na inne osoby drogą kropelkową.
Jak odróżnić anginę bakteryjną od wirusowej?
Objawy anginy bakteryjnej są zazwyczaj bardziej nasilone i obejmują wysoką gorączkę oraz ropny nalot na migdałkach. Dokładne rozróżnienie wymaga jednak konsultacji z lekarzem i wykonania badań diagnostycznych.
Czy konieczne jest stosowanie antybiotyków przy anginie?
W przypadku anginy bakteryjnej antybiotykoterapia jest niezbędna. Przy anginie wirusowej stosuje się leczenie objawowe.
Jak długo trwa angina?
Objawy anginy zwykle ustępują po 7–10 dniach, jednak odpowiednie leczenie może skrócić czas choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań.
Czy można zapobiec anginie?
Tak, poprzez przestrzeganie zasad higieny, unikanie kontaktu z chorymi oraz wzmacnianie odporności organizmu.
Od czego powstaje angina?
Angina powstaje w wyniku zakażenia bakteriami, najczęściej paciorkowcami, lub wirusami, które atakują migdałki i gardło. Zakażenie przenosi się drogą kropelkową, np. poprzez kontakt z osobą chorą.
Czy angina jest groźna?
Tak, angina może być groźna, zwłaszcza jeśli jest nieleczona. Może prowadzić do powikłań, takich jak gorączka reumatyczna, kłębuszkowe zapalenie nerek, ropień około migdałkowy, a także zapalenie ucha środkowego. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie, szczególnie w przypadku infekcji anginy, pomagają uniknąć tych powikłań.