Antykoncepcja hormonalna to niekwestionowanie najwygodniejsza i najskuteczniejsza forma zapobiegania ciąży. Wraz ze świadomością społeczeństwa oraz postępem technologicznym wprowadzono metodę antykoncepcji hormonalnej już w latach 60. XX wieku. Bez wątpienia można uznać tę datę za przełomową. Dziś antykoncepcja hormonalna jest powszechnie stosowana, a dostępność dość bezproblemowa. Receptę na środki antykoncepcyjne można otrzymać już nawet w przychodni online – w kilka minut i bez potrzeby wychodzenia z domu. Jak zatem działa antykoncepcja hormonalna ? Jakie są jej rodzaje oraz czy jest skuteczna odpowiadamy poniżej.
Antykoncepcja hormonalna posiada odpowiednie dawki syntetycznych hormonów płciowych (estrogenów i gestagenów), które blokują w organizmie kobiety owulację, dzięki której nie dochodzi do zapłodnienia. W ten sposób zahamowany jest proces jajeczkowania. Organizm kobiety nie produkuje komórki jajowej przez co nie dochodzi do zapłodnienia w momencie, w którym obecne są plemniki w drogach rodnych. Mimo, że hormony wytwarzane są sztucznie, działają w podobny sposób do naturalnych kobiecych hormonów płciowych. Dodatkowo antykoncepcja hormonalna przyczynia się do zagęszczenia śluzu szyjki macicy, co prowadzi do naturalnej blokady dla plemników.
Wraz z podjęciem decyzji o rozpoczęciu stosowania antykoncepcji hormonalnej kobiety w porozumieniu z lekarzem powinny ustalić jej odpowiedni rodzaj. Na rynku dostępnych jest dość dużo środków różniących się chociażby składem, czy sposobem dostarczania składników hormonalnych do organizmu. Składniki przyjmowane są m.in. przez:
Do rodzajów antykoncepcji hormonalnej zalicza się:
Największym powodzeniem cieszą się niezmiennie tabletki antykoncepcyjne. Niezaprzeczalnie to one wiodą prym wsród pań. Mają one niezwykle dużą skuteczność, a zarazem są łatwe w użyciu i bez problemu dostępne. Pigułki dzielą się na jednoskładnikowe i dwuskładnikowe co daje wiele możliwości zastosowań. Wachlarz środków antykoncepcyjnych na rynku jest dość spory i każda znajdzie coś dla siebie. Pod kątem cenowym – tabletki antykoncepcyjne również wypadają korzystnie co daje im dużą przewagę nad innymi formami zabezpieczenia przed niechcianą ciążą. Należy jednak pamiętać, że pigułki antykoncepcyjne nie chronią nas przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Skuteczność antykoncepcji hormonalnej szacuje się na ponad 99%, co stawia tę metodę zabezpieczenia na pierwszym miejscu. Wysoce przewyższa w działaniu prezerwatywy czy środki plemnikobójcze. Do określenia ryzyka zajścia w ciąże, pomimo korzystania z antykoncepcji, używa się tzw. wskaźnika Pearla. Im jego wartość jest niższa, tym mniejsze będzie ryzyko zajścia w ciąże. Przykładowo dla prezerwatywy wskaźnik ten wynosi 3,0 punktów, zaś antykoncepcja hormonalna – już tylko 0,001 punktów. Oczywiście musimy pamiętać, że aby osiągnąć jak najlepszą skuteczność w przypadku tabletek antykoncepcyjnych, należy je przyjmować regularnie o stałych porach.
W Polsce pigułki antykoncepcyjne i inne środki antykoncepcji hormonalnej, w tym również antykoncepcji awaryjnej, czyli tak zwane tabletki „dzień po” przepisywane są wyłącznie na receptę. Wybór tej formy antykoncepcji jest dość często preferowany wsród kobiet z uwagi na niezwykle duży przekrój środków na rynku. Jednym z najczęstszych wizyt u ginekologa jest właśnie otrzymanie recepty na środki hormonalne. Oczywiście stacjonarna wizyta u lekarza wiąże się z regularnością umawiania co może być uciążliwe. Z tego też powodu coraz większą popularnością cieszą się poradnie online, które w szybki sposób pozwalają uzyskać e-receptę na antykoncepcję hormonalną – bez wychodzenia z domu.
Aby uzyskać e-receptę na naszej platformie potrzebujesz jedynie wypełnić odpowiedni formularz medyczny zgodnie z wybraną usługą na postawie, której lekarz zweryfikuje dane i oceni Twój stan zdrowia. Następnie zostaniemy przeniesiemy do procesu płatności i uzupełnienia niezbędnych danych, które będą potrzebne do wystawienia recepty. Lekarz po otrzymaniu wszystkich informacji podejmie decyzję o wystawieniu recepty. Po przejściu całego procesu, pacjent otrzymuje receptę w formacie pdf na skrzynkę pocztową oraz kod recepty za pomocą wiadomości sms już nawet w kilka minut.
Skorzystanie z konsultacji medycznej online to bardzo dobre rozwiązanie chociażby w przypadku osób chorujących na choroby przewlekłe i przyjmujące leki stałe, a także dla tych kobiet, które są w sytuacji awaryjnej i jak najszybciej potrzebują tabletki „dzień po”.
Okres czasu od wdrożenia terapii antykoncepcji hormonalnej do uzyskania jej pełnego działania jest zależny od rodzaju preparatu, jaki zostanie zastosowany. W przypadku tabletek antykoncepcyjnych dwuskładniowych istotną rolę odgrywa dzień cyklu, w którym zostanie przyjęta pierwsza pigułka. W przeciągu pierwszych pięciu dni cyklu miesiączkowego, mamy gwarancję natychmiastowego działania. W kolejnych dniach musimy zaczekać 7 dni. Wszystkie tabletki jednoskładnikowe wykazują natomiast działanie dopiero po 7 dniach. W czasie okresu 7 dni zarówno przy tabletkach dwuskładnikowych, jak i jednoskładnikowych zaleca się stosowanie dodatkowego środka, jakim jest prezerwatywa.
Wkładka węwnątrzmaciczna oraz zastrzyki wykazują działanie od pierwszego dnia stosowania.
W przypadku ringów dopochwowych ważne jest zastosowanie ich w 1 dniu miesiączki – wtedy antykoncepcja działa od razu. Jeśli sięgniesz po nie w późniejszym czasie należy dodatkowo chronić się prezerwatywą przez kolejne 7 dni.
Wskazaniem do rozpoczęcia terapii hormonalnej jest nie tylko antykoncepcja i zapobieganie ciąży. Lekarz może wskazać leczenie hormonalne rownież w innych przypadkach. Istnieje także możliwość połączenia obu tych rzeczy, dlatego tak istotne jest wykonanie badań i odpowiedni dobór środków przez lekarza.
Terapia środkami hormonalnymi ma dobroczynny wpływ na takie choroby i dolegliwości jak:
Stosowanie antykoncepcji hormonalnej nie zawsze jest możliwe. Kobiety, których stan zdrowia stanowi przeciwwskazanie do stosowania preparatów hormonalnych, powinny porozmawiać ze swoim lekarzem o innych dostępnych metodach antykoncepcji.
Wśród takich stanów, schorzeń i chorób, w przypadku których nie zaleca się antykoncepcji hormonalnej, są:
Aby dobrać, jak najlepszą formę antykoncepcji hormonalnej oraz wyeliminować ograniczenia przed jej zastosowaniem należy podjąć kroki, które pomogą uchronić organizm przed skutkami ubocznymi i wpłynąć na jak najlepszy dobór środków.
Dodatkowe badania powinny podlegać indywidualnej ocenie lekarza i zostać dostosowane do Pacjentki.
Istnieją sytuacje, w których możemy odstąpić od wykonywania badań przed włączeniem środków hormonalnych lecz nie odnosi się to do wszystkich badań. Czasami zdarza się, że lekarz po szczegółowym zebraniu wywiadu medycznego postanawia zrezygnować z wykonania niektórych z nich. Dokładnie zebrany wywiad o zdrowiu pacjentki pozwala już na nakierowanie na konkretną diagnostykę. Docelowo jednak ilość badań wymaga indywidualnego podejścia i oceny lekarza. Czasami tylko niektóre z nich są konieczne.
Do zalet wynikających z przyjmowania antykoncepcji hormonalnej można zaliczyć:
Antykoncepcja hormonalna pomimo wielu zalet i korzyści może wywoływać skutki uboczne. Dolegliwości nie występują u wszystkich kobiet, a jeżeli się pojawiają to zwykle posiadają działanie krótkotrwałe i z czasem znikają. Wynika to z faktu, iż organizm kobiety powinien przyzwyczaić się do stosowanych środków. Bywa też tak, że dany środek jest źle dobrany, skutki uboczne są dość uciążliwe, wtedy pod okiem lekarza należy zmienić stosowany preparat lub metodę antykoncepcji na inną.
Do najczęstszych skutków ubocznych możemy zaliczyć:
Dużą grupą leków, które osłabiają działanie pigułek są antybiotyki. Wśród nich wyróżnia się preparaty:
Do popularnych suplementów diety, które mogą wpływać na skuteczność antykoncepcji dosustnej, należy:
Ponadto, wymienia się nadmierne spożywanie soku grejpfrutowego oraz witaminy c w dawce powyżej 1000 mg.
Wbrew powszechnemu stwierdzeniu alkohol nie wpływa na skuteczność antykoncepcji hormonalnej.