Konsultacja medyczna to rozmowa lekarza z pacjentem, u którego wystąpiły problemy zdrowotne. Podczas teleporady lekarz przeprowadza wywiad z chorym, na podstawie którego identyfikuje przyczyny powodujące złe samopoczucie, wdraża właściwe leczenie lub zleca badania diagnostyczne. Konsultacja z lekarzem może odbywać się stacjonarnie (w postaci wizyty lekarskiej w przychodni) lub bez wychodzenia z domu, na zasadzie rozmowy przez telefon. W tym drugim przypadku, zasady wywiadu lekarskiego pozostają takie, jak podczas wizyty w gabinecie. Osoba, która korzysta ze zdalnej konsultacji, ma także możliwość uzyskania L4, skierowania (na badania lub do innych lekarzy) oraz uzyskania recepty na leki.
Porada lekarska przez telefon jest alternatywnym sposobem na rozmowę z lekarzem, jeśli tylko nie zachodzi konieczność osobistego pojawienia się w przychodni. Tego rodzaju konsultacje telefoniczne przeżyły swój rozkwit podczas epidemii koronawirusa, a ich celem było ograniczenie jego rozprzestrzeniania się. Teleporady pozostały z nami do dziś, stając się rozwiązaniem systemowym. Pozwalają uniknąć niepotrzebnego kontaktu z chorymi oraz likwidują konieczność czekania na wizytę w długich kolejkach (co dla wielu osób jest mocno obciążające). Wielu osobom ułatwiają kontakt z lekarzem i pozwalają umawiać się z nim kolejne wizyty. Dzięki nim nie musimy więc tracić czasu, nerwów i… zdrowia.
Ponieważ osobista wizyta u lekarza nie zawsze jest koniecznością, telekonsultacja będzie udogodnieniem dla osób:
Teleporada lekarska nie ogranicza w żaden sposób praw pacjenta i traktowana jest jako pełnoprawna, legalna porada lekarska. Oznacza to, że każda osoba korzystająca z tej formy “wizyty” ma prawo do:
Teleporada medyczna/lekarska pozwala nam niemalże na to samo, co możemy zrobić podczas osobistego spotkania z lekarzem. Jej najważniejszym punktem jest wywiad lekarski, który musi zostać przeprowadzony bardzo szczegółowo. Podczas telekonsultacji lekarz rodzinny (lub specjalista) musi więc uzyskać jak najwięcej cennych informacji, aby rozpocząć właściwe leczenie. Oczywiście to na pacjencie spoczywa obowiązek precyzyjnego opisania swoich dolegliwości, w czym pomoże mu lekarz, zadając odpowiednie pytania.
Jeśli to możliwe powinniśmy przekazać lekarzowi historię naszej choroby (o ile istnieje) i związanych z nią wyników badań (np. drogą elektroniczną).
To, jak wygląda konsultacja, zależy od rodzaju połączenia z lekarzem. Najczęściej przybiera ono formę rozmowy telefonicznej, ale nie jest to jedyny sposób komunikacji. Rozmowę można przeprowadzić w postaci wideokonferencji online lub nawet za pomocą czatu na portalu medycznym. Tego rodzaju pomoc może być świadczona 7 dni w tygodniu. Porada medyczna może trwać kilka lub kilkanaście minut, w zależności od potrzeb. Pamiętajmy, że konsultacja online jest w pełni legalna a uzyskane skierowania i zwolnienia ważne i zgodne z prawem.
Ani lekarz, ani placówka nie mogą odmówić udzielenia zdalnej porady. Od tej zasady obowiązuje jednak pewien wyjątek. Otóż podczas wizyty to lekarz zadecyduje, czy ta forma udzielanej pomocy jest dla pacjenta wystarczająca. Jeśli uzna, że jego problemy zdrowotne są zbyt poważne, aby konsultować lub diagnozować je przez telefon, musi nas o tym poinformować. W takiej sytuacji należy umówić wizytę stacjonarną, aby otrzymać fachową pomoc. Z teleporady nie mogą natomiast skorzystać osoby, u których istnieje podejrzenie choroby nowotworowej lub gdy dojdzie do pogorszenia stanu zdrowia lub zmiany objawów u osób z chorobami przewlekłymi.
Po umówieniu wizyty z wybranym specjalistą (np. poprzez recepcję lub formularz na stronie internetowej) to lekarz skontaktuje się z nami. Może to być konkretna godzina lub przedział godzinowy. Ta forma konsultacji wymaga odpowiedniego przygotowania się do rozmowy. Przede wszystkim zadbajmy o jej komfortowe warunki, zwłaszcza jeśli kontaktujemy się z lekarzem za pomocą telefonu. Po drugie zapamiętajmy albo zanotujmy na kartce wszystkie dokuczające nam symptomy. Dzięki temu nie pominiemy ważnych szczegółów, co pozwoli nam otrzymać fachową pomoc. Jeśli wcześniej wykonywaliśmy badania diagnostyczne lub obrazowe, ich wyniki miejmy “pod ręką”, aby przekazać je lekarzowi specjaliście (ustnie lub online). Jeśli nie pamiętamy nazw zażywanych leków i ich dawek, a informacja o nich jest istotna dla naszego leczenia, również zanotujmy to na papierze. Pamiętajmy także, aby przekazać informacje od kiedy mamy objawy choroby, a także kiedy i w jakich sytuacjach pojawiają się lub nasilają jej symptomy.
Zdalna konsultacja lekarska jest bardzo przydatnym sposobem opieki medycznej. Niestety nie zawsze zastąpi wizytę w gabinecie lekarskim, w którym lekarz przeprowadzi dokładniejsze badania (o ile są potrzebne). Podczas teleporady nie zostaną wykonane np. badanie palpacyjne. Lekarz nie będzie więc w stanie ocenić poprzez dotyk bolesności części ciała, kształtu oraz głębokości zmian skórnych i chrzęstnych, czy struktury skóry. Nie zbada także węzłów chłonnych, nie posłucha pracy serca, płuc i oskrzeli, ani nie oceni czy na ciele obecne są guzki. Albo czy doszło do zapalenia ucha. Jeśli podczas zdalnej konsultacji lekarz uzna, że nie jest w stanie pomóc pacjentowi, skieruje go na badanie stacjonarne. Wynika to z faktu, że zdalnie nie zawsze da się odczytać niektóre symptomy choroby, które mogą być widoczne dopiero przy spotkaniu twarzą w twarz.
Pomimo że podczas zdalnej porady pacjent nie ma osobistego kontaktu z lekarzem, może dostarczyć mu wykonane wcześniej badania fizykalne lub wykonać je podczas konsultacji online. Jest to możliwe przy użyciu sprzętu telemedycznego lub tego zwykłego, który większość osób posiada w swoich domach. O jakich urządzeniach tu mówimy? Jest to np. ciśnieniomierz, glukometr, stetoskop elektroniczny, waga, termometr czy nawet bardziej zaawansowane urządzenia, jak mobilne EKG. Każdorazowo możemy wykorzystać je podczas konsultacji z lekarzem lub przed rozpoczęciem teleporady. Dotyczy to oczywiście tych osób, które nie wymagają przeprowadzenia dodatkowych badań w gabinecie lekarskim.
Aby wizyta lekarska online lub przez telefon była efektywna, musimy pamiętać o elementarnych zasadach. Przede wszystkim:
Rozmawiając z lekarzem pierwszego kontaktu czy specjalistą, powinniśmy pamiętać, aby zadbać o dogodne warunki rozmowy. Jeśli nie chcemy, aby osoby postronne słyszały o naszych dolegliwościach, skonsultujmy się z lekarzem w domu, a nie w pracy, sklepie czy na ulicy.
Podczas teleporady możemy otrzymać zwolnienie lekarskie, czyli popularne L4. Dokumentu tego nie wystawia się w formie papierowej od 1 grudnia 2018 roku. Po wypisaniu e-zwolnienia lekarskiego trafia ono bezpośrednio na Internetowe Konto Pacjenta, do ZUS i na konto ZUS PUE pracodawcy. Jest ono tak samo ważne, jak to, które wystawia lekarz podczas wizyty w gabinecie. Podczas rozmowy z lekarzem możemy otrzymać także e-receptę. Jest to dokument elektroniczny, ważny tak samo, jak papierowy. Aby ją zrealizować, musimy podać w aptece czterocyfrowy kod wraz z naszym numerem PESEL. Kod dostaniemy od lekarza ustnie, e-mailem lub smsem. Ewentualnie możemy okazać farmaceucie receptę w aplikacji mobilnej. A jak wyglądają skierowania wystawione online? Od 1 stycznia 2021 roku forma elektroniczna jest obowiązującą formą wystawiania skierowań (z nielicznymi wyjątkami). Podobnie jak w przypadku recepty, możemy otrzymać je jako informację sms z kodem 4 cyfrowym, e-mailem czy w postaci dokumentu w aplikacji mobilnej.
Tak. Jeśli lekarz uzna, że istnieją przeciwwskazania co do przyjmowania danego farmaceutyka lub przekażemy mu nieprawdziwe i niedokładne informacje, może odmówić wystawienia e-recepty. Może także poprosić nas o przesłanie dokumentacji medycznej, która potwierdzi, że możemy zażywać dany lek.
