Planujesz rozpocząć stosowanie plastra antykoncepcyjnego, ale chcesz poznać jego wady i zalety, aby podjąć świadomą decyzję? A może już go stosujesz i chcesz dowiedzieć się więcej na temat skutków ubocznych oraz korzyści, jakie niesie za sobą ten sposób antykoncepcji? W naszym artykule przedstawiamy kompleksowe omówienie tej metody, bazując na badaniach naukowych i fachowej wiedzy medycznej. Znajdziesz tu porównanie plastra z innymi sposobami zapobiegania ciąży, opis najczęstszych skutków ubocznych oraz informacje na temat korzyści i zagrożeń dla zdrowia kobiety. Zapraszamy do lektury!
Zamów najpopularniejsze plastry antykoncepcyjne:
Plastry antykoncepcyjne — jak działają i jaka jest ich skuteczność?
Skuteczność plastrów antykoncepcyjnych jest potwierdzona naukowo i nie ustępuje pod tym względem innym metodom antykoncepcji. Stosowane są przez kobiety, które chcą uniknąć ciąży poprzez hamowanie owulacji, dzięki zawartym w nich dwóch hormonów - estrogenu oraz progesteronu.
Działanie tego sposobu antykoncepcji hormonalnej polega na stopniowym uwalnianiu hormonów przez skórę. Po przyklejeniu plastra do skóry, hormony przenikają przez warstwy skóry i dostają się do krwiobiegu, gdzie zaczynają działać. Ta metoda zapobiegania ciąży hamuje owulację, czyli uwalnianie jajka z jajnika, dzięki czemu uniemożliwiają zapłodnienie.
Jednym z najważniejszych czynników wpływających na skuteczność tej metody antykoncepcji jest jej prawidłowe stosowanie. Zgodnie z zaleceniami producenta, plaster należy naklejać na czystą, suchą i zdrową skórę, najlepiej na brzuch, dolną część pleców lub pośladki. Należy unikać nakładania plastra na miejsca, gdzie skóra jest zaczerwieniona, podrażniona lub dotknięta chorobami skórnymi. W ciągu jednego miesiąca używa się trzech plastrów, które wymienia się co 7 dni. Po zakończeniu tego okresu (21 dni) następuje przerwa, podczas której rozpoczyna się krwawienie.
Warto zaznaczyć, że skuteczność tego sposobu antykoncepcji, podobnie jak w przypadku innych metod, zależy od wielu czynników, takich jak wiek, styl życia, choroby współistniejące czy interakcje z innymi lekami. Według badań naukowych, skuteczność tej metody wynosi od 91% do 99% w przypadku prawidłowego stosowania. Dlatego śmiało można stwierdzić, że znajduje się w czołówce środków antykoncepcyjnych. Jednakże podobnie jak w przypadku innych metod, występują sytuacje, które mogą wpłynąć na zmniejszenie skuteczności.
W badaniach naukowych przeprowadzonych na dużej liczbie kobiet stosujących ten środek antykoncepcji nie odnotowano żadnych poważnych działań niepożądanych związanych z ich stosowaniem. Jednakże podobnie jak w przypadku innych metod zapobiegania ciąży, takich jak np. tabletki antykoncepcyjne, występują skutki uboczne, takie jak bóle głowy, nudności, zaburzenia miesiączkowania, zmiany nastroju czy obrzęki. Warto zauważyć, że nie wszystkie kobiety będą mogły używać tego środka. W szczególności, kobiety z chorobami układu krążenia, takimi jak zakrzepowe zapalenie żył, powinny unikać stosowania tej metody antykoncepcyjnej, ponieważ hormony zawarte w plasterkach mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia powikłań. Kobiety, które palą papierosy lub mają problemy z nadciśnieniem, również powinny zwrócić uwagę na potencjalne ryzyko związane ze stosowaniem tego środka antykoncepcji i skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji o jego stosowaniu. To samo tyczy się problemów z układem pokarmowym.
Plastry antykoncepcyjne — poznaj ich zalety
Plastry antykoncepcyjne są jedną z wielu metod dostępnych na rynku. Ich stosowanie stało się coraz bardziej popularne, zwłaszcza wśród kobiet, które szukają wygodnego i skutecznego sposobu zapobieganiu ciąży.
Ogromną zaletą tego środka antykoncepcji jest wygoda w użyciu, ponieważ wystarczy go przykleić na skórę raz na tydzień, co oznacza, że kobiety nie muszą pamiętać o przyjmowaniu leku każdego dnia.
Inną zaletą plastra jest jego wpływ na regulację cyklu menstruacyjnego. Składniki zawarte w plasterku pomagają kontrolować poziom hormonów w organizmie, co może pomóc w regulowaniu miesiączki i zmniejszeniu nasilenia objawów menstruacyjnych, takich jak bóle brzucha, bóle głowy i nudności.
Plastry antykoncepcyjne mogą również pomóc w zapobieganiu niektórym chorobom. Badania wykazały, że stosowanie tego sposobu zmniejsza ryzyko raka jajnika i macicy, a także zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób związanych z nadmiernym krwawieniem menstruacyjnym, takich jak anemia.
Jednakże, jak w przypadku każdej metody antykoncepcji, plastry mogą powodować skutki uboczne. Najczęstsze skutki uboczne to bóle głowy, nudności, zmiany nastroju i zmniejszenie popędu seksualnego. Istnieje również ryzyko wystąpienia poważniejszych skutków ubocznych, takich jak zakrzepica i udar mózgu, szczególnie u kobiet z nadciśnieniem lub chorobami układu krążenia. Poniżej wyjaśniamy, jakie ewentualne skutki uboczne powodują plastry antykoncepcyjne.
Skutki uboczne stosowania plastrów antykoncepcyjnych — jakie są najczęstsze i jak sobie z nimi radzić?
Podobnie jak w przypadku większości leków, plastry mogą powodować pewne skutki uboczne. Niektóre z nich są dość powszechne, a inne występują znacznie rzadziej. Poniżej przedstawimy najczęstsze skutki uboczne plastra antykoncepcyjnego oraz porady dotyczące ich radzenia sobie.
Bóle głowy
Bóle głowy są jednym z najczęstszych skutków ubocznych stosowania plastra zapobiegającego ciąży. W badaniach wykazano, że około 20% kobiet zgłasza bóle głowy i mdłości podczas stosowania tego leku. W większości przypadków bóle są łagodne i przemijają same, ale w niektórych przypadkach mogą być intensywne i utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Co zrobić? Jeśli bóle głowy są dokuczliwe, warto skonsultować się z lekarzem, który może zalecić zmianę metody antykoncepcji. Ponadto przyjmowanie leków przeciwbólowych, takich jak paracetamol czy ibuprofen, może pomóc w łagodzeniu bólu.
Problemy z cerą
Stosowanie plastra może wpłynąć na stan skóry. W niektórych przypadkach może ona stać się bardziej tłusta, co z kolei może prowadzić do trądziku i wyprysków.
Co zrobić? W przypadku problemów skórnych warto skonsultować się z dermatologiem, który pomoże dobrać odpowiednie kosmetyki pielęgnacyjne oraz zalecić leczenie przeciwtrądzikowe. Ponadto warto unikać kosmetyków, które mogą zatykać pory, takich jak olejki czy kremy o ciężkiej konsystencji.
Zaburzenia nastroju
Niektóre kobiety zgłaszają zmiany nastroju podczas stosowania plastra. Mogą one objawiać się w postaci drażliwości, depresji, lęku czy apatii.
Co zrobić? W przypadku zaburzeń nastroju warto skonsultować się z lekarzem lub psychologiem, którzy pomogą dobrać odpowiednie leczenie, takie jak terapia farmakologiczna czy terapia behawioralna. Ponadto warto pamiętać o regularnym odpoczynku i dobrym samopoczuciu, co może pomóc w utrzymaniu dobrego nastroju.
Problemy z krwawieniem
Stosowanie plastra może prowadzić do nieregularnych krwawień między miesiączkami lub do ich całkowitego zatrzymania.
Co zrobić? W przypadku nieregularnych krwawień warto skonsultować się z lekarzem, który może zalecić zmianę marki plastra lub innej metody antykoncepcji. Jeśli nieregularne krwawienia są spowodowane czynnikami zewnętrznymi, takimi jak stres czy dieta, warto spróbować wprowadzić zmiany w stylu życia, takie jak ćwiczenia fizyczne, dieta bogata w warzywa i owoce, czy medytacja.
Innym częstym skutkiem ubocznym stosowania tego sposobu zapobiegania ciąży, jest suchość pochwy i problemy z libidem. Według badań naukowych, około 10% kobiet zgłaszało suchość pochwy w trakcie stosowania plastra , co może prowadzić do dyskomfortu i bólu podczas stosunku. Ponadto niektóre kobiety mogą odczuwać zmniejszoną ochotę na seks podczas stosowania sposobu antykoncepcji.
W przypadku suchości pochwy, warto skonsultować się z lekarzem, który może zalecić stosowanie nawilżaczy pochwy lub zmianę marki plastra. Jeśli chodzi o zmniejszoną ochotę na seks, warto rozmawiać o tym z partnerem i szukać sposobów na poprawienie intymności w związku.
Innymi, mniej częstymi skutkami ubocznymi stosowania plastra mogą być bóle głowy, nudności, zmiany nastroju, czy problemy ze skórą. Warto pamiętać, że każda kobieta może reagować inaczej na stosowanie plastra antykoncepcyjnego, a skutki uboczne mogą występować w różnym stopniu. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, warto skonsultować się z lekarzem.
Jak korzystać z plastrów antykoncepcyjnych?
Plastry antykoncepcyjne to jedna z metod antykoncepcji hormonalnej, która polega na dostarczeniu organizmowi kobiety określonej dawki hormonów, które zapobiegają ciąży. Plastry antykoncepcyjne są stosunkowo proste w użyciu i skuteczne, jeśli są stosowane zgodnie z zaleceniami producenta. Poniżej przedstawiamy kilka kroków, jak używać plastrów antykoncepcyjnych.
- Konsultacja z lekarzem
Przed rozpoczęciem stosowania plastra antykoncepcyjnego należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista przeprowadza wywiad medyczny i wyklucza wszelkie przeciwwskazania do stosowania tej metody antykoncepcyjnej. Jeśli pacjentka posiada przeciwwskazania, lekarz może zalecić inny sposób antykoncepcji.
- Wybór plastra antykoncepcyjnego
Na rynku dostępne są różne rodzaje plastrów antykoncepcyjnych, o różnej dawce hormonów. Pacjentka powinna skonsultować się z lekarzem w celu wyboru odpowiedniego do potrzeb kobiety. Ginekolog pomoże dobrać produkt, który odpowiada indywidualnym potrzebom pacjentki.
- Naklejenie plastra
Plastry antykoncepcyjne należy nakleić na skórę, zwykle na brzuch, pośladki lub górną część ramienia. Należy unikać naklejania plastra na piersi lub w okolicy sromu, ponieważ zwiększa to ryzyko podrażnienia skóry. Przed nałożeniem plastra należy dokładnie umyć i osuszyć skórę.
- Regularna wymiana plastra
Plaster antykoncepcyjny należy zmieniać regularnie, zgodnie z zaleceniami producenta. Zwykle plastry zmienia się co 7 dni, przez 3 tygodnie. Po tym czasie następuje przerwa na tydzień, podczas której występuje krwawienie miesiączkowe. Po tygodniowej przerwie, zaczyna się kolejny cykl.
- Odpowiednie przechowywanie
Plastry antykoncepcyjne należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci, w temperaturze pokojowej. Nie należy przechowywać plastra w lodówce ani w zamrażarce.
- Unikanie kontaktu z wodą
Przedmioty takie jak sauna, jacuzzi, kąpiel w wannie, basen, mogą powodować osłabienie działania plastra antykoncepcyjnego, a nawet spowodować jego odklejenie. W takim wypadku należy nałożyć nowy plaster i trzymać go na skórze zgodnie z zaleceniami producenta.
7. Regularna kontrola u lekarza ginekologa
Gdy stosujemy plastry antykoncepcyjne, warto jest częściej podejmować się regularnych kontroli u ginekologa. Pozwala to na monitorowanie stanu zdrowia kobiety i potencjalnych skutków ubocznych związanych z długotrwałym stosowaniem plastra.
Ważne jest, aby plastry zmieniać zgodnie z zaleceniami producenta, zwykle co 7 dni, przez 3 tygodnie (stosowną informację możemy znaleźć na opakowaniu), po czym następuje przerwa w stosowaniu na tydzień. W przypadku przeoczenia zmiany plastra należy postępować zgodnie z instrukcjami w ulotce, a jeśli pojawią się wątpliwości, warto skonsultować się z lekarzem.
Czy plastry antykoncepcyjne są na receptę?
Tak, plastry antykoncepcyjne są na receptę i dostępne są wyłącznie w aptekach. Wynika to z faktu, że ten produkt antykoncepcyjny zawiera syntetyczne hormony, które wpływają na pracę organizmu i mogą powodować skutki uboczne.
W Polsce plastry antykoncepcyjne są objęte programem refundacyjnym, co oznacza, że część kosztów zakupu jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Aby otrzymać refundację, pacjentka musi posiadać receptę wystawioną przez lekarza ginekologa lub lekarza rodzinnego.
Przed wizytą u lekarza warto zastanowić się nad wyborem odpowiedniego plastra antykoncepcyjnego. Istnieją różne rodzaje plastra antykoncepcyjnego, różniące się dawką hormonów i sposobem stosowania. Niektóre plastry antykoncepcyjne zawierają jedynie progesteron, a niektóre zawierają zarówno estrogen i progesteron. Każda kobieta reaguje inaczej na stosowanie plastra antykoncepcyjnego, dlatego warto skonsultować się z lekarzem w celu doboru odpowiedniego produktu.
Podczas wizyty u lekarza warto również omówić ewentualne przeciwwskazania do stosowania plastra antykoncepcyjnego, takie jak choroby serca, nadciśnienie, cukrzyca, czy problemy z zakrzepicą. Lekarz może także przeprowadzić badania i wykonać badanie krwi, aby sprawdzić, czy kobieta może bezpiecznie używać plastrów antykoncepcyjnych.
Warto pamiętać, że plastry antykoncepcyjne nie zapewniają ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, dlatego w celu ochrony przed nimi należy używać również prezerwatywy.
Źródła
Mansour, D. (2020). The contraceptive patch: a comprehensive review. Journal of Family Planning and Reproductive Health Care, 46(3), 197-204. https://doi.org/10.1136/jfprhc-2019-101901
Peragallo Urrutia, R., Polis, C. B., Jensen, E. T., Greene, M. E., Kennedy, E., Stanford, J. B., & Thompson, K. M. (2020). Effectiveness of contraceptive methods for teenage pregnancy prevention: a systematic review and network meta-analysis. The Lancet Global Health, 8(5), e666-e678. https://doi.org/10.1016/S2214-109X(20)30056-0
