Grzybicze zapalenie pochwy

Objawy grzybicy pochwy

Infekcja grzybicza manifestuje się dość uporczywymi i nieprzyjemnymi objawami. Należy tu wymienić:

• swędzenie i pieczenie pochwy i sromu,
• podrażnienie okolic intymnych,
• upławy i obfitą wydzielinę z pochwy, o białawym (czasem żółtawym) kolorze i konsystencji twarogu,
• uczucie pieczenia miejsc intymnych np. podczas oddawania moczu,
• ból lub dyskomfort podczas stosunku,
• zaczerwienienie warg sromowych i pochwy,
• możliwe pęknięcia nabłonka i obrzęk.

Objawy grzybicy pochwy i sromu sprawiają duży dyskomfort w ciągu dnia. Mogą też utrudniać spokojny sen.

Przyczyny grzybicy pochwy

Do zakażeń grzybiczych pochwy może dojść, gdy organizm jest osłabiony, a jego układ odpornościowy nie działa prawidłowo. Takie sytuacje mają miejsce u osób, które:

• są w trakcie antybiotykoterapii,
• są w ciąży,
• mają zaburzenia hormonalne,
• spożywają zbyt dużo węglowodanów,
• cierpią na cukrzycę,
• są niedożywione,
• nie dbają o higienę intymną,
• używają ciasnej bielizny lub bielizny ze sztucznych (nieoddychających) materiałów,
• stosujących antykoncepcję,
• przechodzą nieleczone infekcje,
• cierpią na choroby zaburzające odporność, jak HIV,
• przyjmują glikokortykosteroidy,
• chorują na nowotwory obniżające odporność,
• przeszły przeszczep,
• są aktywne seksualnie (stosunek bez zabezpieczenia może przenieść infekcję z partnera).

Objawy grzybicy mogą także pojawiać się w okresie miesiączki oraz u tych kobiet, które stosują wkładkę wewnątrzmaciczną. Drożdżyca może też pojawić się w sytuacjach przewlekłego stresu. Z mniej oczywistych przyczyn należy wymienić długie i częste kąpiele, które mogą prowadzić do zaburzenia naturalnego pH pochwy, co sprzyja infekcjom intymnym, w tym grzybiczym.

Nawracająca grzybica pochwy

Pomimo leczenia grzybicy istnieje ryzyko nawrotu tej choroby. O nawracającej grzybicy pochwy możemy mówić wtedy, gdy pojawia się ona 4 razy w roku u kobiet, które korzystają z antybiotyków oraz 3 razy - u kobiet, które nie stosują tego rodzaju środków leczniczych. Zazwyczaj nawrót choroby wywołuje ten sam szczep grzyba, który wywołał infekcję pierwotną. Ryzyko nawrotu infekcji pochwy może być powodowane:

• niedoleczeniem poprzedniej infekcji,
• doborem złych leków, na które grzyby okazały się odporne,
• przewlekłą kandydozą przewodu pokarmowego,
• anemią,
• złą higieną intymną,
• zmianami hormonalnymi organizmu (np. niedoczynność tarczycy),
• atopiami i predyspozycje genetyczne,
• osłabiona odpornością.

Jak odróżnić grzybicę od bakteryjnego zapalenia pochwy?

Infekcja grzybicza pochwy nie jest jedynym rodzajem dolegliwości narządów intymnych. Równie często może pojawić się infekcja bakteryjna pochwy. Różnica pomiędzy tymi dolegliwościami jest dość łatwa do zaobserwowania.

• upławy – bardziej obfite są w infekcji grzybiczej niż bakteryjnej,
• wydzielina – w przypadku infekcji grzybiczej ma biały kolor i grudkowatą strukturę, a przypadku bakteryjnej – wodnistą, żółtawą, szarawo-białą,
• zapach – w infekcji grzybiczej wydzielina nie ma zapachu lub jest on lekko słodki, drożdżowy; w infekcji bakteryjnej zapach jest nieprzyjemny, tzw. "rybi",
• pieczenie – występuje głównie w przypadku kandydozy, rzadziej w przypadku zakażenia pochwy bakteriami,
• swędzenie, zaczerwienienie i dyskomfort – występują głównie w przypadku zakażenia grzybami.

Diagnoza kandydozy

W przypadku wystąpienia świądu i innych typowych dla kandydozy objawów należy udać się do ginekologa. Wdroży on odpowiednie leczenie grzybicy pochwy i wystawi receptę na leki. Jeśli pacjentka mierzy się z infekcją nawracającą, ginekolog może zlecić wykonanie dodatkowych badań, które wskażą, jaki konkretny szczep grzybów (np. rodzaj) odpowiada za rozwój choroby. Dzięki takim badaniom możliwe jest wdrożenie tzw. leczenia celowanego. Mowa tutaj o dwóch rodzajach badań.

Pierwszym z nich jest biocenoza pochwy, która polega na pobraniu wymazu z pochwy, za pomocą wziernika z zakończonym wacikiem do szyjki macicy. Pobrana próbka trafia następnie do laboratorium, gdzie wykonywany jest rozmaz i obserwacja mikroskopowa. Badanie pozwala ocenić prawidłowość mikroflory pochwy. Wynik badania można przedstawić w czterostopniowej skali, w której:

• I stopień – oznacza wymaz prawidłowy, z dużą ilością pałeczek kwasu mlekowego, które zakwaszają środowisko biotyczne pochwy,
• II stopień – prawidłowy skład mikrobioty, jednak obecne są nieliczne leukocyty i bakterie,
• III stopień – pałeczki kwasu mlekowego są na niskim poziomie, duża ilość leukocytów,
• IV stopień – brak pałeczek kwasu mlekowego, obecne liczne grzyby i leukocyty.

Drugim badaniem jest posiew z pochwy, w którym materiał pobiera się w ten sam sposób, jak do badania biocenozy pochwy. Na wynik badania trzeba jednak poczekać kilka dni. Badanie pozwala rozpoznać konkretny rodzaj grzybów, odpowiedzialnych za rozwój stanu zapalnego pochwy.

Leczenie grzybicy pochwy

Leczenie grzybicy, zwłaszcza niepowikłanej, polega na krótkim leczeniu ogólnoustrojowym oraz na stosowaniu leków miejscowych, które łagodzą swędzenie pochwy i sromu. Infekcje pochwy zwykle ustępują po kilku dniach od wdrożonego leczenia. Warto pamiętać, że nie istnieją domowe sposoby na grzybicę pochwy. Skuteczne są jedynie leki przeciwgrzybicze.

W leczeniu kandydozy stosuje się leki na receptę:

• flukonazol oraz itrakonazol, które przyjmuje się w postaci tabletek doustnych,
• klotrimazol, który jest sprzedawany w postaci tabletek dopochwowych
• natamycyna, dostępna w kremie i globulkach,
• nystatyna, stosowana w postaci tabletek doustnych i globulek dopochwowych.

Pacjentki mogą też stosować leki bez recepty, których używa się w trakcie leczenia i po jego zakończeniu. Leki dostępne bez recepty zmniejszają uciążliwe objawy infekcji drożdżakami. Wymienić tu można popularny klotrimazol w kremie, który hamuje rozwój grzybów z rodzaju Candida, łagodząc nieprzyjemne swędzenie sromu.

W czasie leczenia grzybicy zaleca się też stosować probiotyki ginekologiczne w postaci tabletek lub preparatów dopochwowych. Ich zadaniem jest przywrócenie odpowiedniego stanu flory bakteryjnej pochwy i jej mikrobioty. Równocześnie z nimi można stosować płyny do infekcji intymnej, zawierające pałeczki kwasu mlekowego, regenerujące zaburzoną florę pochwy.

Należy pamiętać, że w przypadku leczenia infekcji pochwy, równolegle stosuje się leczenie partnera.

Grzybica pochwy w ciąży

Grzybica pochwy u kobiet w ciąży może mieć negatywny wpływ na dziecko. Może też być przyczyną przedwczesnego porodu lub przedwczesnego pęknięcia błon płodowych. Dodatkowo szczepy grzybów, znajdujące się w kanale rodnym kobiety, mogą zainfekować dziecko w czasie porodu. Infekcja u dziecka może objawić się pleśniawkami jamy ustnej czy infekcjami grzybiczymi w obrębie odbytnicy. Problemem jest także karmienie piersią. Istnieje bowiem ryzyko, że grzyby znajdujące się wokół brodawki piersiowej, mogą przedostać się do jamy ustnej dziecka. Warto pamiętać, że w I trymestrze ciąży nie należy stosować leków przeciwgrzybicznych, ponieważ mogą negatywnie wpłynąć na rozwijający się płód.

Zapobieganie grzybicy pochwy

Bez względu na to, czy kobieta przeszła infekcję, czy nie, powinna pamiętać, że istnieją dość skuteczne sposoby zapobiegania grzybicy pochwy.  Wymienić tu można:

• unikanie perfumowanych wkładek higienicznych,
• noszenie przewiewnej bielizny,
• korzystanie z płynów do higieny intymnej, zawierających pałeczki kwasu mlekowego,
• unikanie gąbek do podmywania,
• używanie osobnego ręcznika do miejsc intymnych,
• ostrożność w korzystaniu z publicznych toalet,
• unikanie kąpieli w cudzej wannie,
• stosowanie diety bez dużej ilości węglowodanów,
• stosowanie antybiotyków razem z probiotykami.