Żadna ze stosowanych metod antykoncepcji nie daje 100% ochrony przed ciążą bez względu na to, którą z opcji zabezpieczenia wybierzemy. W sytuacjach, gdy wybrana metoda antykoncepcji zawiodła, stworzono metodę antykoncepcji awaryjnej, czyli bliżej nam znaną tabletkę "dzień po". Przyjmuje się ją do kilkudziesięciu godzin po odbytym stosunku bez zabezpieczenia.
Kiedy więc powinniśmy sięgnąć po tę metodę oraz jaki jest mechanizm jej działania? Jakie są przeciwwskazania i skutki uboczne? Z jakimi lekami można zażywać tabletki “dzień po”? Na te i inne pytania odpowiemy w poniższym artykule. Życzymy miłej lektury.
Zamów najpopularniejsze leki - tabletka dzień po :
Tabletka "Dzień Po" - Jak działa?
Zapobiega ona zapłodnieniu poprzez uniemożliwienie owulacji lub jej opóźnienie. Działanie tabletki awaryjnej polega również na zagęszczaniu śluzu szyjkowego, aby utrudniło plemnikom drogę do zapłodnienia, czyli dostania się do komórki jajowej oraz jej zagnieżdżenia.
Pamiętaj, że tabletki tego typu działają doraźnie i nie są przeznaczone do stałego stosowania. Po tabletkę awaryjną sięgaj jedynie okazyjnie, w szczególnych przypadkach, gdyż nie zawsze jest w stanie uchronić nas przed niechcianą ciążą. Nie zaleca się, także przyjmowania jej zbyt często ze względu na zaburzenie cyklu hormonalnego, jak również większe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Między innymi z tych powodów tabletkę dzień po uzyskasz wyłącznie na receptę.
Czytaj również: Jak działają plastry antykoncepcyjne?
W internecie krąży wiele mitów na temat tego, że są to preparaty wczesnoporonne. Udowodniono, że tabletki te nie przerywają istniejącej już ciąży, nie prowadzą do obumarcia płodu oraz nie wpływają negatywnie na jej rozwój.
Kiedy sięgnąć po pigułkę awaryjną?
- Stosunek płciowy bez zastosowania jakiejkolwiek antykoncepcji
- Nastąpiły wymioty / biegunka podczas zażywania antykoncepcji hormonalnej
- Nie zażycie tabletki antykoncepcyjnej
- Pęknięcie bądź zsunięcie się prezerwatywy
- Nie przyjęta kolejna dawka hormonów w zastrzyku lub plastrze
- Wypadnięcie krążka wewnątrzmacicznego
- Odklejenie się plastra antykoncepcyjnego
- Doświadczenie przemocy seksualnej
- W sytuacjach, gdy inna metoda antykoncepcji zawiodła.
Rodzaje Tabletek "Dzień Po"
Na polskim rynku dostępne obecnie są dwa rodzaje pigułek „dzień po”:
- Ellaone — to preparat opierający się na substancji czynnej zwanej octanem uliprystalu. Według zaleceń pigułkę należy przyjąć maksymalnie do 120 godzin (5 dni) od dnia, w którym nastąpił stosunek płciowy bez zabezpieczenia.
- Escapelle — to lek bazujący na działaniu lewonorgestrelu. Tabletkę należy przyjąć do 72 godzin (3 dni) po odbyciu niezabezpieczonego stosunku seksualnego.
Oba leki odpowiednie są dla wszystkich kobiet w wieku rozrodczym. Pigułki mogą być stosowane w dowolnym dniu cyklu miesiączkowego. Jeśli 3 godziny po przyjęciu leku wystąpią wymioty, konieczne jest użycie dodatkowej dawki leku.
Ellaone czy escapelle - różnice tabletek "Dzień Po"
Pigułka Ellaone ma w swoim składzie hormon (syntetyczny odpowiednik naturalnego progesteronu), który hamuje jajeczkowanie i może wywołać zmiany w wyściółce macicy, które utrudniają zarodkowi zagnieżdżenie się. Maksymalny czas przyjęcia tabletki to 120 godzin. Skuteczność leku przy zażyciu go w ciągu 24 godzin to 97,7 %. Ellaone jest niewskazana podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych. Składnik leku — lewonorgestrel przenika do mleka kobiecego, dlatego należy unikać karmienia piersią bezpośrednio po zażyciu Ellaone. Cena pigułki kształtuje się w okolicach 90-120 zł.
Escapelle zawiera hormon, który hamuje uwalnianie komórki jajowej, opóźnia owulację i wywołuje zmiany w śluzie szyjkowym. Blokuje to przemieszczanie się plemników w drogach rodnych. Czas przyjęcia pigułki to max. 72 godziny. Skuteczność szacowana jest na ok. 99% przez pierwsze 24 godziny od odbycia stosunku. Escapelle nie powoduje interakcji z przyjmowaną antykoncepcją hormonalną w postaci pigułki. Dla matek karmiących piersią zażycie tabletki nie wpływa na jakość mleka. Koszt tabletki to około 35-65 zł.
Przeciwwskazania i skutki uboczne zażycia tabletki awaryjnej
Jednym z przeciwwskazań jest traktowanie tabletki „dzień po” jako stałych środków antykoncepcji. Pigułki awaryjne posiadają dużą dawkę hormonów i powinny być stosowane sporadycznie. Drugim przeciwwskazaniem jest uczulenie na którykolwiek ze składników leku, szczególnie na lewnorgestrel lub octan uliprystalu.
Po zażyciu leku mogą pojawić się niepożądane objawy takie jak:
- Nudności i wymioty
- Bóle brzucha
- Biegunka
- Ból głowy
- Wrażliwość piersi
- Plamienia z dróg rodnych
- Bolesne miesiączkowanie
- Przyspieszenie lub opóźnienie krwawienia miesiączkowego
- Uczucie zmęczenia
Zazwyczaj powyższe oznaki mają charakter łagodny i przemijający.
Z jakimi lekami można zażywać tabletkę "Dzień Po"?
Ellaone — możliwe interakcje z:
- Lekami przeciwpadaczkowymi
- Lekami stosowanymi w leczeniu zakażenia wirusem HIV
- Zielem dziurawca
- Lekami na gruźlicę
- Gryzeofulwiną
Escapelle — możliwe interakcje z:
- Lekami przeciwpadaczkowymi
- Lekami stosowanymi w leczeniu zakażenia wirusem HIV
- Zielem dziurawca
- Lekami na gruźlicę
- Lekami stosowanymi w leczeniu zakażeń grzybiczych
- Cyklosporyną
Antykoncepcja awaryjna podczas karmienia piersią — zasady postępowania
Escapelle — zastosowanie leku w okresie laktacji jest akceptowane, lecz wymaga szczególnej ostrożności. Tabletkę należy przyjąć bezpośrednio po karmieniu oraz wstrzymać się z ponownym podaniem pokarmu minimum 8 godzin.
Ellaone — kobiety karmiące piersią nie powinny przyjmować tego leku lub zrobić przerwę w podawaniu pokarmu nie krótszą niż minimum 1 dzień od przyjęcia pigułki. Substancje aktywne przenikają do mleka matki.
Sprawdź: Jak kontrolować zdrowie przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej?
Czy pigułka "Dzień Po" działa, jeśli zostanie zastosowana po owulacji?
Działanie pigułki „dzień po” polega na opóźnianiu owulacji, jeśli jednak do owulacji dojdzie przed przyjęciem pigułki, może dojść do zapłodnienia.
Przeczytaj: Czy można zajść w ciążę podczas okresu?
Czy tabletka "Dzień Po" jest na receptę?
Antykoncepcja awaryjna jest w Polsce dostępna tylko na receptę. Należy najpierw udać się do gabinetu lekarskiego lub odbyć konsultację medyczną online z możliwością uzyskania e-recepty na odległość poprzez komputer, lub telefon, jaką oferuje serwis receptovo.pl. Poprzez zdalną formę wizyty uzyskasz, już w kilka minut, receptę na wybrany lek co ma znaczący wpływ na czas przyjęcia pigułki. Kod recepty otrzymasz w wiadomości sms, a pełna recepta zostanie wysłana na Twoją skrzynkę pocztową. Taką e-receptę zrealizujesz w każdej aptece !
Kryteria wyboru — co należy wziąć pod uwagę przed wzięciem tabletki "dzień po"?
- Czas, który upłynął od odbycia stosunku
- Stosowanie stałej antykoncepcji hormonalnej
- Karmienie piersią
- Cena
Którą zatem tabletkę wybrać? W tym wyborze powinnaś kierować się indywidualnymi względami. Najważniejszym kryterium powinien jednak pozostać czas. Im szybciej przyjmiesz lek, tym większą skuteczność wykaże.
